Bijlandse Waard

Project

Karakteristieken

Met het graven van het Pannerdensch Kanaal kreeg de Bijlandse Waard haar huidige vorm en omvang. Het noordelijke deel van deze uiterwaard ligt relatief stroomluw. Het middendeel speelt een belangrijke rol bij de doorstroming van water tijdens hoogwaterperiodes. Het water stroomt dan vanaf de rivier, door de Bijlandse Plas en Waard naar de stroomafwaarts gelegen uiterwaarden. Aan de randen van de Bijlandse Waard, buiten het plangebied, bevindt zich een camping, woningen, een restaurant en de Steenfabriek Tolkamer. Deze is al meer dan een eeuw aanwezig in het gebied en heeft de afgelopen decennia keramische klei gewonnen voor de productie van bakstenen. Ook in de toekomst zal de steenfabriek actief blijven. Door kleiwinning zijn ondiepe plassen, omzoomd door wilgenbos ontstaan. Een goed leefgebied voor de bever, broedvogels en vleermuizen. Rust is hier een kwaliteit, het gebied is namelijk relatief geïsoleerd gelegen en niet toegankelijk voor publiek.

Maatregelen

Het centrale deel van de Bijlandse Waard wordt uitgegraven waarbij het voor beton geschikte zand wordt gewonnen. Door het maken van open water wordt de doorstroom tijdens hoogwaterperiodes verbeterd. Het cultuurhistorisch element de Eendenkolk, aan de noordoostzijde van het plangebied, blijft gehandhaafd. Hier en aan de zuidwestzijde van het gebied wordt verdere ooibosontwikkeling mogelijk zodat er oud ooibos ontstaat. Er worden forse ondieptes gerealiseerd voor de ontwikkeling van onderwatervegetatie, moeras en nieuw, jong ooibos. De kade tussen de recreatieplas en de uiterwaard blijft op de huidige hoogte gehandhaafd.

Recreatie

Fietsmogelijkheden aan de rand van de Bijlandse Waard worden uitgebreid. De gemeente Rijnwaarden realiseert, met medewerking van de initiatiefnemers, een fietspad en -pont over de Oude Waal. Er ontstaat hierdoor een fietsverbinding met de Geitenwaard. Door het maken van doorkijkjes wordt het gebied wordt meer beleefbaar gemaakt. Er komt een informatiebord en een vogel-, wildobservatieplek. Om flora en fauna te beschermen blijft het gebied verder voor recreanten niet toegankelijk.

Kengetallen

Wat:
Waterveiligheid, natuur en bouwgrondstofwinning
Planning:
Realisatiefase: 2018 – 2024
Gereed: uiterlijk eind 2027

Planning

Voor de herinrichting van de Bijlandse Waard is een Milieu Effect Rapport (MER) opgesteld en is het bestemmingsplan gewijzigd. Momenteel wordt gewerkt aan het aanvragen van de laatste vergunningen, onder andere om het vrijkomende zand af te kunnen voeren per schip via her-ingebruikname van de laad-/loskade naast de steenfabriek Bylandt. In het kader van de Natuurbeschermingsvergunning zijn vleermuiskasten opgehangen en is er een grote, nieuwe amfibieënpoel gegraven. In december 2019 wordt de eerste beverburcht verplaatst en een deel van beplanting gekapt op de zandwinlocatie t.b.v. een goede doorstroming van het gebied bij hoogwater. In 2020 worden de laatste vergunningenprocedures afgerond en voorbereidingen getroffen voor de daadwerkelijke realisatie van het project. Vanaf januari 2021 start de ontgronding en naar verwachting is de Bijlandse Waard in 2024 gereed.